Rynek papierosów

Branża papierosów to odwieczny dylemat dla gospodarki. Z jednej strony, to wielka gałąź przemysłu, w której pracują setki tysięcy osób. Z drugiej strony, palenie powoduje, że państwa wydają miliardy dolarów na profilaktykę i leczenie osób palących. Producenci papierosów wiedzą zaś, że jeśli oni nie zaproponują zdrowszych alternatyw, to palacze po prostu przejdą na nielegalne produkty, pochodzące z szarej strefy. To wszystko sprawia, że rynek tytoniowy w ostatnich latach znacznie się zmienia, a za kilkanaście lat prawdopodobnie znikną papierosy w tej formie, w której znamy je dzisiaj.Branża tytoniowa ma kluczowe znaczenie dla budżetu państwa, z uwagi na duży udział podatków pośrednich od wyrobów tytoniowych w ogólnych wpływach budżetowych. W 2017 r. budżet państwa z tytułu akcyzy uzyskał dochody w wysokości 68,8 mld zł, w tym z akcyzy na wyroby tytoniowe i tytoń 18,8 mld zł” – czytamy w przygotowanym przez Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej raporcie dotyczącym rynku tytoniu w Polsce.

W USA z kolei sprzedaż papierosów spadła o 37 proc. w latach 2001-2016, ale koncerny tytoniowe w tym czasie… zwiększyły przychody o 32 proc., do 93,4 miliardów dolarów. Paradoksalne, ale polityka producentów papierosów była prosta: powolne podnoszenie cen w czasie. Dzięki temu indeks spółek tytoniowych Bloomberga urósł o 351 proc. od 2009 roku. Największe rynki papierosowe na świecie to:

• Chiny
• Rosja
• USA
• Indonezja
• Japonia
• Indie
• Turcja
• Korea Południowa
• Filipiny
• Niemcy

Na całym świecie nadal jest ponad miliard palaczy, których liczba do 2025 ma wzrosnąć – do 1,6 miliarda. Konsumują oni ponad 5 miliardów papierosów dziennie, dzięki czemu branża ta warta jest 770 mld dolarów. Koncerny wiedzą więc, że mają i będą miały nawet więcej potencjalnych odbiorców, ale trudno, by przy takiej szkodliwości produktów dalej sprzedawały papierosy. To właśnie dlatego giganci zapowiadają odejście od produkcji bibułek wypchanych tytoniem.

Polska jest największym producentem wyrobów tytoniowych w Europie. Większość z wyprodukowanych nad Wisłą papierosów trafia za granicę. Polacy jednak nie porzucają nałogu, po raz pierwszy od kilku lat rynek urósł. Wkrótce może się to jednak skończyć, bo władze planują wprowadzić nowy podatek.

Jak wynika z raportu Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) w latach 90. Poprzedniego wieku w Polsce spalano rocznie około 100 mld sztuk papierosów. Dzisiaj jest to około 40 mld. Przeciętny Polak wypalił w ciągu 2016 r. 94 paczki papierosów, rok wcześniej było ich tylko 73.

W 2016 r. rynek tytoniowy urósł o 1,1 proc. Państwo zarobiło na wpływach z akcyzy 18,5 mld zł. Wpływy mogłyby być o niemal 3 mld zł wyższe, gdyby szara strefa została wyeliminowana. W poprzednim roku zasiliła ona rynek o 6,1 mld sztuk papierosów. Najwięcej z nich znajduje swoich kupców na Lubelszczyźnie, Podlasiu i Warmii.

W Polsce działa 6 fabryk tytoniowych, największych światowych koncernów, jak: Philip Morris Polska, British American Tobacco Polska, Japan Tobacco International Polska oraz Imperial Tobacco Polska.

Produkują one rocznie 150 mld sztuk papierosów  i 35 ton wyrobów tytoniowych. Aż 2/3 z nich trafia na eksport do tak egzotycznych krajów jak Australia, Gwinea, Kirgistan, czy Sierra Leone. Największymi rynkami zbytu są natomiast Francja, Holandia i Niemcy.

Państwo od lat walczy o jak największy spadek palaczy w kraju. Już w 1997 r. wprowadzono zakaz reklamy wyrobów tytoniowych. Od 2010 r. zakazano palenia w miejscach publicznych, w tym na terenie szpitali, zakładów pracy i przystankach.  Od nowego roku ma zacząć funkcjonować podatek na płyny do e-papierosów i tzw. wyroby nowatorskie.

Opracowano na podstawie doświadczenia i wiedzy ekspertów DCF oraz:

• http://www.poradnikhandlowca.com.pl/aktualnosci-gospodarka/polski-rynek-tytoniowy
• https://businessinsider.com.pl/finanse/handel/kondycja-branzy-tytoniowej-i-sprzedaz-papierosow-na-swiecie/nsmm2xz
• https://www.forbes.pl/gospodarka/branza-tytoniowa-przyniosla-budzetowi-188-mld-zl-w-2017-r/v1yds88